Ngành game video từng được xem như “vùng đất vàng” của tăng trưởng trong lĩnh vực giải trí: lượng người chơi gia tăng, chi tiêu cho game liên tục tăng và các nền tảng chuyển đổi nhanh chóng. Tuy nhiên, báo cáo mới của The Economist cho thấy: chi tiêu của người chơi đã chững lại, khiến ngành này buộc phải tìm kiếm động lực tăng trưởng mới.
1. Bức tranh hiện tại: tăng trưởng dịu lại
Trong nhiều năm, chi tiêu của người chơi cho game đã tăng trung bình gần 10 % mỗi năm. Tuy nhiên, khi 2025 đến gần, ngành bắt đầu ghi nhận dấu hiệu bão hòa: với các thị trường console và PC trưởng thành, sự tăng trưởng phần lớn được kỳ vọng từ mảng di động và dịch vụ trực tuyến – nhưng cũng không còn mạnh như trước.
Thêm vào đó, người chơi ngày càng thận trọng hơn khi chi tiêu: giá phần cứng (console, PC) tăng, chi phí sinh hoạt cao hơn, và thời gian giải trí có thể chia nhỏ hơn trước. Khi “thời gian chơi” và “dụng tiền chơi” bị giới hạn, ngành game phải đối mặt với thực tế: không thể chỉ trông vào việc phát hành trò chơi mới là đủ để tăng trưởng mạnh.
2. Tại sao tăng trưởng chững lại?
Có nhiều lý do cùng lúc:
-
Thị trường trưởng thành & bão hòa: Ở console và PC, hầu hết những người có khả năng và hứng thú đã là người chơi. Việc tìm người mới hoặc kích thích người chơi cũ chi thêm tiền mỗi ngày trở nên khó hơn.
-
Chuyển đổi mô hình kinh doanh: Thay vì bán sản phẩm một lần, ngành game đang chuyển sang mô hình “game như dịch vụ” (games-as-a-service), với cập nhật nội dung định kỳ, gói mở rộng và mua trong game. Điều này đòi hỏi người chơi không chỉ mua game mà còn duy trì tham gia lâu dài – nhưng người chơi có thể mệt mỏi với việc liên tục chi tiền.
-
Chi phí phát triển tăng mạnh: Các trò chơi AAA (chi phí lớn, đồ họa cao, quy mô rộng) ngày càng đòi hỏi ngân sách khổng lồ và thời gian phát triển dài. Khi doanh thu không tăng tương xứng, lợi nhuận bị thu hẹp.
-
Chi tiêu giải trí bị ảnh hưởng bởi nền kinh tế lớn hơn: Khi thu nhập người chơi bị ảnh hưởng (do lạm phát, việc làm, chi phí sinh hoạt), việc họ chi cho game sẽ giảm ưu tiên.
-
Thay đổi hành vi người chơi: Người chơi chuyển sang mô hình “chơi miễn phí” hoặc game di động nhẹ hơn, hoặc các hình thức giải trí khác (streaming video, mạng xã hội) làm cạnh tranh thời gian và chi tiêu.
3. Hướng đi mới: Nỗ lực tìm động lực tăng trưởng
Trước bối cảnh đó, ngành game đang thử nghiệm nhiều cách để tìm lại đà tăng:
-
Mở rộng thị trường mới: Các nhà phát hành hướng tới những khu vực đang phát triển (ví dụ nhiều nước đang phát triển, mobile rising markets) nơi người chơi mới nhiều hơn.
-
Đa dạng hóa mô hình doanh thu: Từ bán game một lần sang gói đăng ký, dịch vụ thuê bao game, mở rộng trong game, quảng cáo trong game.
-
Tập trung vào thị trường người chơi lâu dài: Nội dung live-service, cập nhật thường xuyên, cộng đồng, esports – giữ chân người chơi thay vì chỉ thu hút mới.
-
Kỹ thuật và công nghệ mới: Áp dụng AI, thực tế ảo/ tăng cường (VR/AR), streaming game và đám mây (cloud gaming) – nhằm đổi mới trải nghiệm và mở rộng người chơi.
-
Tái cấu trúc chi phí và sản xuất: Vì chi phí phát triển cao, các công ty game cần tối ưu hoá hiệu suất, giảm rủi ro dự án lớn không thành công và chú ý đến lợi nhuận thay vì chỉ tăng doanh thu.
4. Rủi ro và thách thức phía trước
Dù có nhiều hướng đi mới, ngành game cũng phải đối mặt với không ít thách thức:
-
Nội dung gây mệt mỏi (content fatigue): Người chơi có thể “quá tải” game, đặc biệt với các bản mở rộng dài dòng hoặc mua trong game liên tục. Khi người chơi cảm thấy “đã đủ”, sẽ chậm hơn trong chi tiêu.
-
Xung đột giữa thu tiền và trải nghiệm người chơi: Nếu các nhà phát hành quá “ép” người chơi mua (microtransaction, loot-box…), có thể dẫn tới phản ứng tiêu cực từ cộng đồng.
-
Tăng trưởng thấp hơn kỳ vọng: Khi doanh thu tăng chậm, cổ phiếu game có thể bị định giá lại thấp hơn. Người chơi với định dạng miễn phí nhiều hơn có thể khiến doanh thu mỗi người chơi (ARPU) giảm.
-
Cạnh tranh từ giải trí khác: Game không còn là lựa chọn duy nhất; streaming video, mạng xã hội, NFT, metaverse,… đều cạnh tranh thời gian và tiền của người dùng.
-
Rủi ro công nghệ và chu kỳ phát hành: Game AAA cần thời gian dài và chi phí cao; nếu phát hành thất bại hoặc bị hoãn, sẽ ảnh hưởng lớn tới doanh thu và lợi nhuận.
5. Gợi ý cho nhà đầu tư và người làm trong ngành
-
Dành cho nhà đầu tư: Khi đánh giá công ty game, hãy xem xét mô hình doanh thu (liệu có chuyển sang dịch vụ hay chưa), danh mục người chơi dài hạn, khả năng mở rộng quốc tế và chi phí phát triển. Công ty nào còn dựa vào mô hình cũ bán game một lần có thể gặp rủi ro.
-
Dành cho người làm game và phát hành: Hãy tập trung vào chất lượng, giữ chân người chơi, đổi mới trải nghiệm và tối ưu hoá chi phí. Đồng thời nghiên cứu thị trường mới, nền tảng mới (mobile, cloud).
-
Đối với người chơi/tiêu dùng: Nhận biết rằng ngành game cũng đang điều chỉnh; nếu bạn đầu tư thời gian và tiền vào game, chọn những nền tảng có mô hình bền vững và tránh bị cuốn bởi “FOMO” mua ngay game đắt mà thiếu giá trị lâu dài.
6. Kết luận
Ngành game video từng là biểu tượng của tăng trưởng mạnh mẽ – nhưng giờ đây khi chi tiêu người chơi chững lại và thị trường trưởng thành, ngành buộc phải chuyển hướng sang mô hình mới, công nghệ mới và tìm kiếm người chơi mới. Điều này không có nghĩa game sẽ “hết thời”, nhưng có nghĩa rằng đường tăng trưởng không còn thẳng đứng như trước.
Với nhà đầu tư và người trong ngành, điều quan trọng là nhìn ra sự thay đổi này – không chỉ “chờ game mới ra mắt là ăn” – mà là hiểu mô hình, hiểu người chơi và hiểu chi phí. Khi ngành bước vào “chế độ khó”, ai chuẩn bị tốt sẽ vượt qua.







