Desmond Lachman (chuyên gia của American Enterprise Institute) cho rằng: vàng – cùng với thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ – đang đóng vai trò như “chuông cảnh báo sớm” (“canary in the coal mine”) cho tình trạng bất ổn ngày càng lớn trong chính sách kinh tế của Hoa Kỳ, và có khả năng dẫn tới một cuộc khủng hoảng tài chính thực sự nếu không có điều chỉnh chính sách kịp thời.
Nguyên nhân:
-
Chính sách tài khóa và nợ công
Theo Lachman, các quyết định chi tiêu công mạnh, cùng với mức nợ công cao, đang gây lo ngại về tính bền vững tài chính. Nhiều nhà đầu tư đang ngày càng mất niềm tin vào việc chính phủ có thể duy trì được ổn định nếu tình trạng này tiếp tục. -
Chính sách tiền tệ và USD
Vàng thường tăng giá khi đô-la Mỹ yếu đi, hoặc khi lãi suất thực (lãi suất danh nghĩa trừ lạm phát) giảm. Bất ổn chính sách có thể gây áp lực lên USD, khiến nhà đầu tư chuyển sang tài sản trú ẩn như vàng. -
Tín hiệu từ thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ
Lachman cho rằng, thị trường trái phiếu – đặc biệt là lợi suất trái phiếu Mỹ – đóng vai trò như một bộ cảnh báo về niềm tin của nhà đầu tư đối với chính sách tài chính quốc gia. Nếu nhà đầu tư đòi hỏi lợi suất cao hơn vì rủi ro ngày càng lớn, chi phí vay mượn sẽ tăng, ảnh hưởng lan tỏa đến toàn bộ hệ thống tài chính. -
Báo động trước khủng hoảng tài chính
Tổng hợp lại, Lachman lo ngại rằng, nếu không có sự thay đổi trong chính sách (giảm chi, kiểm soát nợ, ổn định tiền tệ), vàng có thể cho thấy một khủng hoảng tài chính “thực sự” sẽ xảy ra trước khi có một “pivot” (sự xoay chuyển chính sách) rõ rệt.
Bạch kim: tiềm năng tăng giá mạnh mẽ
Bạch kim được đánh giá có nhiều cơ hội tiếp tục tăng giá.
Những yếu tố hỗ trợ:
-
Cảnh thiếu hụt cung (deficit) kéo dài
Theo các báo cáo như của World Platinum Investment Council (WPIC), thị trường bạch kim đang đối mặt với thiếu hụt cung kéo dài qua nhiều năm, và tiếp tục trong 2025. Việc khai thác từ mỏ, sản xuất tinh chế, cũng như nguồn cung từ tái chế đều đang gặp hạn chế. Kitco+1 -
Cầu đầu tư & nhu cầu trang sức tăng
Bạch kim không chỉ được dùng trong công nghiệp, mà còn thu hút nhà đầu tư, đặc biệt trong môi trường mà giá vàng cao khiến người tiêu dùng hoặc người mua trang sức tìm tới các kim loại quý thay thế. Trang sức bạch kim ở một số thị trường như Trung Quốc có dấu hiệu tăng trưởng. MarketWatch+2Kitco+2 -
Ứng dụng công nghiệp, đặc biệt trong ngành ô tô và công nghệ xanh
Bạch kim dùng trong bộ chuyển hóa xúc tác (catalytic converters), trong các ứng dụng công nghiệp khác và có tiềm năng trong công nghệ hydrogen. Dù chuyển đổi sang xe điện có thể làm giảm nhu cầu trong bộ phận ô tô dùng nhiên liệu hóa thạch, nhưng sự đa dạng trong ứng dụng làm giảm rủi ro so với các kim loại chỉ phụ thuộc vào một ngành. Reuters+1 -
So sánh giá trị tương đối so với vàng
Vàng đã có đợt tăng lớn, khiến nhiều người cảm thấy giá vàng đang ở mức cao so với các kim loại quý khác. Bạch kim do đó có thể xem là “còn rẻ” hơn trong mắt nhiều nhà đầu tư muốn đa dạng hóa danh mục. MarketWatch+1
Liên kết & ý nghĩa chung
Khi nhìn tổng thể, hai kim loại quý vàng và bạch kim đang phản ứng với nhiều tín hiệu kinh tế – cả hiện tại và tiềm năng tương lai – từ chính sách của Hoa Kỳ và thị trường toàn cầu. Có thể rút ra một số điểm chung và bài học:
-
Kim loại quý như Vàng và Bạch kim không chỉ là tài sản đầu tư, mà còn là chỉ báo về sự bất ổn chính sách và lo ngại kinh tế. Vàng đang gửi tín hiệu cảnh báo rằng, nhà đầu tư lo ngại về chi tiêu công, nợ, và chính sách tiền tệ; bạch kim cho thấy cung thiếu và cầu tăng, đặc biệt từ đầu tư và nhu cầu ứng dụng, đang tạo cơ hội tăng giá.
-
Rủi ro chính sách có thể là chất xúc tác mạnh. Chính sách tài khóa, thuế quan, nợ công, lạm phát, cũng như các biện pháp điều tiết ô tô (ví dụ liên quan khí thải) đều có thể tác động lớn đến cung – cầu của bạch kim. Tương tự, sự thay đổi trong lòng tin đối với USD, chính sách tiền tệ của Fed cũng ảnh hưởng mạnh tới vàng.
-
Đa dạng hóa danh mục đầu tư có lý do. Việc chỉ đầu tư vàng có thể gặp rủi ro nếu vàng đã được định giá quá cao hay có phản ứng quá mức. Bạch kim, với tiềm năng tăng giá từ nhiều chiều khác nhau, có thể là lựa chọn bổ sung hợp lý.
-
Thời điểm và rủi ro. Không phải mọi tín hiệu đều đảm bảo rằng tăng giá sẽ liên tục. Chẳng hạn, nếu nhu cầu công nghiệp giảm (do chuyển sang xe điện, giảm xe chạy dầu diesel,…) hoặc chi phí sản xuất bạch kim tiếp tục tăng, giá có thể chịu áp lực. Tương tự, nếu chính phủ Hoa Kỳ kiểm soát được nợ công và thắt chặt chi tiêu, hoặc USD mạnh lên, vàng có thể điều chỉnh giảm.
Kết luận & dự báo
Dựa trên các phân tích và các nguồn bổ sung:
-
Vàng có thể tiếp tục đóng vai trò tài sản trú ẩn, đặc biệt nếu các chính sách tài khoá không được điều chỉnh, nợ công tiếp tục cao và USD chịu áp lực. Tuy nhiên, nếu có sự thay đổi mạnh trong chính sách hoặc kỳ vọng lạm phát – lãi suất, thì vàng cũng có thể phải đối mặt với điều chỉnh.
-
Bạch kim có nhiều khả năng tiếp tục tăng giá trong trung hạn, do thiếu hụt cung, nhu cầu đầu tư & trang sức đang tăng, và vì nó chưa bị định giá cao như vàng. Nếu các xu hướng như công nghệ hydrogen hoặc sử dụng trong ô tô truyền thống tiếp tục, bạch kim có thể là một trong những kim loại quý hấp dẫn hơn.